W długiej rozmowie o sporcie i aktywności fizycznej w codziennym życiu diabetyka, wskazaniach i przeciwwskazaniach do uprawiania sportu, I Mistrzostwach Dzieci i Młodzieży z Cukrzycą w Piłce Nożnej oraz o ciekawym projekcie pod nazwą "tygodnie pompowe" z dr n. med. Andrzejem Gawreckim, lekarzem diabetologiem z Katedry i Kliniki Chorób Wewnętrznych i Diabetologii Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu oraz Szpitala Miejskiego im. Franciszka Raszei w Poznaniu rozmawiał Jerzy Magiera z portalu mojacukrzyca.org.Jerzy Magiera: Panie doktorze, jak bardzo sport i aktywność fizyczna są ważne w codziennym życiu diabetyka z cukrzycą typu 1 i cukrzycą typu 2?
dr n. med. Andrzej Gawrecki: Jak wiemy sport, aktywność fizyczna jest bardzo ważnym elementem leczenia cukrzycy, również cukrzycy typu 1. Jest naszym zadaniem, środowiska diabetologicznego, lekarzy diabetologów, edukatorów informować, propagować aktywność fizyczną. Nie wyobrażam sobie w dzisiejszych czasach stworzenia barier dla tych osób, które na przykład w klubach sportowych, szczególnie podczas lekcji wychowania fizycznego, wiem, że dawniej takie problemy były i z pewnych obaw, bardzo często te dzieci otrzymywały zwolnienia lekarskie, ale w dzisiejszych czasach trudno jest mi to sobie wyobrazić.Jerzy Magiera: Czy jest jakieś przeciwskazanie do uprawiania wysiłku fizycznego w cukrzycy? Czy jest to wręcz zalecane?
dr n. med. Andrzej Gawrecki: Sport jest zalecany. Pytanie oczywiście o jego czas trwania, intensywność wysiłku fizycznego. Czasami możemy zastanowić się nad dyscyplinami sportowymi, ponieważ jedne sprzyjają leczeniu cukrzycy, bywają też dyscypliny, w których występuje większe ryzyko hipoglikemii lub też hiperglikemii.
Jerzy Magiera: Dostaliśmy piłką.
dr n. med. Andrzej Gawrecki: Mówią o przeciwwskazaniach, warto wspominać o tym, że dotyczy to szczególnie pacjentów z długim wywiadem cukrzycy, pacjentów, u których mogły wystąpić zaawansowane przewlekłe powikłania cukrzycy. W niektórych sytuacjach, jak na przykład występowanie retinopatii proliferacyjnej, również przed proliferacyjnej może być, powinno być ograniczeniem do aktywności fizycznej. Również powikłania kardiologiczne, które czasami z czasem trwania cukrzycy również mogą występować u pacjentów. Przy obecnym stanie leczenia zakładamy, że u naszych pacjentów, szczególnie u tych, którzy chorują w tej chwili, u tych dzieci, które występują za nami na boiskach, zakładamy, że przewlekłe powikłania u nich nigdy nie wystąpią.
Natomiast mówiąc o takich doraźnych, chwilowych przeciwskazaniach na pewno wszystkie okresy dekompensacji cukrzycy, szczególnie ciężkie hipoglikemie powinny być przeciwwskazaniem do podjęcia aktywności fizycznej, do rywalizacji przez przynajmniej 24 do 48 godzin. O tym warto pamiętać. Myślę, że duża liczba hipoglikemii, czy też brak umiejętności reagowania, odczuwania hipoglikemii, brak umiejętności zapobiegania hipoglikemii, czyli taka nieumiejętność stosowania metody czynnościowej intensywnej insulinoterapii, przez pacjentów z cukrzycą typu 1 też dla mnie stanowi pewne ograniczenie. Ale to są rzeczy, które możemy odwrócić. Możemy rozmawiać, edukować rodziców, dziecko, również trenera, nauczyciela wychowania fizycznego, więc burzmy te bariery, żeby te mury już nigdy więcej nie wyrastały.
Jerzy Magiera: Jesteśmy aktualnie na I Mistrzostwach Polski Dzieci i Młodzieży z Cukrzycą w Piłkę Nożną, które mają promować aktywny styl życia i zachęcić przykładem wszystkie osoby z cukrzycą do aktywności fizycznej. Jak Pan doktor na gorąco ocenia zainteresowanie tym tematem wśród organizacji pacjenckich i pacjentów?
dr n. med. Andrzej Gawrecki: Zainteresowanie I Mistrzostwami Polski Dzieci i Młodzieży z Cukrzycą w Piłce Nożnej przerosło nasze oczekiwanie. Cieszymy się, że mamy ponad 200 uczestników z całej Polski. Bardzo dziękuję i bardzo doceniam pracę fundacji, stowarzyszeń, towarzystw pacjenckich – tak, jak właśnie podkreślałeś Jurku. Ogromną pracę wykonują cały czas. Wykonali ogromną pracę w związku z przyjazdem tutaj, z organizacją, z dojazdem. Bardzo się cieszymy, dziękujemy opiekunom, kierownikom drużyn, rodzicom. No jest to piękne.
Jerzy Magiera: Liczba osób ogromna. Ponad 200 uczestników. Pewno drugie tyle opiekunów i rodziców. Jeszcze dodatkowe osoby. Myślę, że około 500 osób bierze udział w tych Mistrzostwach.
dr n. med. Andrzej Gawrecki: Liczba osób ogromna. Ponad 200 uczestników. Pewno drugie tyle opiekunów i rodziców. Jeszcze dodatkowe osoby. Myślę, że około 500 osób bierze udział w tych Mistrzostwach.
Jerzy Magiera: Bardzo dobrze te Mistrzostwa są i myślę, że warto to też kontynuować w przyszłości. Zainteresowanie ze strony pacjentów jest ogromne i chcieliby żeby to się odbywało cyklicznie. Czy jest na to szansa?
dr n. med. Andrzej Gawrecki: Warto podkreślić, że organizatorem tych Mistrzostw jest Polskie Towarzystwo Diabetologiczne. To wpisuje się w działalność Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego w zakresie leczenia cukrzycy, zdrowego trybu życia. Nie obiecujemy. Myślę, że w takim cyklu – następne mógłby się odbyć za dwa lata. Ale piłka w grze, piłka w grze.
Jerzy Magiera: Pan doktor pracuje w Klinice w Poznaniu, gdzie bardzo popularne są wśród pacjentów tzw. tygodnie pompowe. Jest to ewenement na skalę Polski. Nie spotkałem się żeby gdzie takie tygodnie były organizowane. Proszę nam wyjaśnić o co w tym chodzi i kto może wziąć udział w takim szkoleniu?
dr n. med. Andrzej Gawrecki: Tygodnie osobistych pomp insulinowych Klinika Diabetologii w Poznaniu organizuje od 2008 roku. Jest to nasz autorski program edukacji dla pacjentów leczonych przy pompy osobistych pomp insulinowych. Zazwyczaj mamy od 15 do 20 pacjentów na oddziale. Cały tryb pracy Kliniki, edukatorów, pielęgniarek, lekarzy skierowany jest na edukację. Szczególnie dużo czasu poświęcamy zagadnieniom, w szczegółach dotyczących leczenia przy pompy pompy. Pracujemy wówczas według planu lekcji śmiało powiedzieć. Pracujemy od rana do późnego popołudnia, czasami nawet do wieczora. Zawsze nam zależy, ważna jest dla nas integracja grupowej edukacji. Przyjeżdżają do nas pacjenci z całej Polski.
Muszę przyznać, że przez te 8 lat cały czas, ciągle coś poprawiamy, zmieniamy. W ostatnim roku, takim elementem, który wprowadziliśmy jest wspólne omówienie profili glikemii. Wtedy spotyka się cała grupa z lekarzami i to pacjenci, wyświetlamy im glikemię, i sami oceniają, co można by poprawić, z czego wynikały hipo i hiperglikemie, czyli pacjenci leczą pacjentów. Wówczas wspólnie się uczymy, wtedy jest to dla nas świetna okazja żeby poznać, jaki jest odbiór pacjentów. Mamy wiedzę, mamy też doświadczenie, natomiast uzyskanie tej zwrotnej informacji od pacjentów, dla mnie osobiście jest niezwykłe cenne. Większość zajęć prowadzimy w formie warsztatowej, zajęć dotyczących i diety, tzn. zdrowego odżywiania, które sprzyja dobrym glikemiom, warsztaty dotyczące aktywności fizycznej, stosowania kalkulatora bolusa, również próbujemy coraz więcej mówić o ciągłym monitorowaniu glikemii. Jest tyle tej edukacji, że lekarze prowadzący salę nie mają kiedy dobrze porozmawiać ze swoimi pacjentami, ponieważ cały czas są zajęci.
W tej chwili jesteśmy w trakcie opracowania ewaluacji. Staramy się ocenić w jakim kierunku, jakie są losy cukrzycowe naszych pacjentów po tygodniach pompowych. Jak długo utrzymuje się efekt poprawy glikemii. Mam nadzieję, że będziemy się mogli za jakiś czas się tym z Państwem podzielić. Pytanie, czy takiej edukacji nie można by w Polsce robić ambulatoryjnie. Korzystam z tego, że możemy to robić w warunkach szpitalnych, ale też to ma wiele zalet. Wtedy naszym pacjentom możemy poświęcić więcej czasu.
Jerzy Magiera: I pytanie na koniec. Kto wygra Mistrzostwa? Czy wszyscy już je wygraliśmy, że tutaj jesteśmy i bierzemy w nich udział?
dr n. med. Andrzej Gawrecki: Wszyscy wygrali. Oczywiście w sporcie jest rywalizacja. Walczymy do upadłego. To jest piękne sportu, rywalizacja, zwycięstwo, nie poddawanie się, ale do sportu należy też umiejętne przegrywanie, fair play, to też jest dodatkowy walor uprawiania sportu dla osób z cukrzycą. Oprócz tego, że są to endorfiny, poprawa nastroju, swego rodzaju wsparcie psychiczne, które jest niezwykłe potrzebne w przewlekłej chorobie, ale też umiejętność przegrywania też jest niezwykle ważna w życiu. Myślę, że uprawianie sportu, uczestnictwo w takich Mistrzostwach, też jest ku temu świetną okazją. Natomiast, kto wygra. Ja z piłką nożną jestem związany od dziecka. Jest to moja ukochana dyscyplina sportu. Wiele lat byłem animatorem sportu, również działaczem, zawodnikiem, cały czas gram w piłkę nożną, chodzę na mecz, więc jest to łączenie w tym przypadku mojej pracy przyjemnego z pożytecznym i widzę, obserwując w wolnej chwili, jak grają dzieci, widzę wiele utalentowanych zawodników. Generalnie w Polsce w tej chwili, w profesjonalnym footballu, nie kojarzę zawodnika, nie jest mi znana osoba z cukrzycą typu 1, mówiąc o poziomie reprezentacyjnym, czy też powiedzmy ekstra klasy. Natomiast w piłce juniorskiej, w młodszych rocznikach, również w reprezentacji Polski, między innymi w jeden z kadr młodzieżowych Patryk Peda z Warszawy. Mamy coraz więcej zawodników kwalifikowanych, naprawdę utalentowanych, których mają szasnę zrobić kariery w piłce nożnej wyczynowej, ale takie talenty obserwuję także tutaj podczas turnieju.
Jerzy Magiera: Czyli bardzo możliwe, że mamy tutaj przyszłego Lewandowskiego. Dziękuję serdecznie za rozmowę i życzę powodzenia w dalszych Mistrzostwach.
dr n. med. Andrzej Gawrecki: Bardzo dziękuję. Dziękuję Twojemu portalowi za dobrą robotę, ponieważ wiele osób, dzięki Tobie, mogło się dowiedzieć o tych Mistrzostwach. Kiedy zaczęliśmy naszą rozmowę, ilu jest uczestników, jakie było zainteresowanie, to zainteresowanie jest spore, dzięki Tobie Jurek, więc bardzo dziękuję.
Zapraszamy na nasz kanał na YouTube! Subskrybuj teraz!
Masz swoją opinię na ten temat? Tu jest miejsce, gdzie możesz ją wyrazić! Pisz, komentuj i dyskutuj. Pamiętaj o tym, że nie będą tolerowane niecenzuralne wypowiedzi i wulgaryzmy.
