Podczas webinaru, którego inicjatorem była firma Abbott pt. "Wielowymiarowy model odżywiania w cukrzycy - jak wykorzystać wiedzę w zakresie dietetyki oraz psychodietetyki w zarządzaniu cukrzycą?" ekspertka dr Beata Sińska z Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego Wydział Nauk o Zdrowiu podzieliła się wieloma praktycznymi wskazówkami dotyczącymi odżywiania zarówno z perspektywy wiedzy dietetycznej, jak i psychodietetycznej.
Według dr Beaty Sińskiej zarządzanie cukrzycą to ogólny zakres działań i decyzji, których zastosowanie w odniesieniu do cukrzycy ma zapewnić efektywne funkcjonowanie prowadzące do osiągnięcia postawionych celów terapeutycznych i zdrowotnych. Jednym z głównych celów w leczeniu cukrzycy jest wyrównanie cukrzycy, czyli osiągnięcie optymalnego poziomu cukru we krwi, które możemy osiągnąć dzięki temu, że będziemy stosować odpowiednią dietę, a także należy zwrócić uwagę na sen, aktywność fizyczną i stosowanie używek oraz regularne pomiary glikemii. Utrzymywanie wartości glikemii w zakresie czyli od 70 mg/dl do 180 mg/dl. Ważne jest również zdrowie psychiczne, równowaga emocjonalna i to, co się na to składa, czyli nastrój, jakość życia, stres oraz symptomy depresji.
Żeby skutecznie zarządzać chorobą musimy zrozumieć wzajemne zależności między zachowaniem, stresem, stylem życia i dietą oraz stężeniem glukozy. Jeżeli to wszystko będziemy w stanie połączyć i wprowadzić w życie, czyli dopuszczać do pewnych zmian w glikemii spowodowanych naszymi nastrojami będziemy mogli radzić sobie lepiej i lepiej zarządzać cukrzycą - powiedziała dr Beata Sińska z Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. Ciągły monitoring glikemii umożliwia wgląd w profil glikemii i obserwację jego zmienności w ciągu całej doby oraz podejmowanie decyzji w zakresie stosowania leków przeciwcukrzycowych pozwalających na regulację uzyskiwanych wartości glikemii. Świadomy wybór produktów żywnościowych ma ogromny wpływ na wartości glikemii.
Zasady zdrowego odżywiania w cukrzycy
Należy pamiętać, że nie ma jednej uniwersalnej diety dla każdego z nas, dla każdej osoby z cukrzycą. Reagujemy trochę inaczej i całe życie zewnętrzne, czyli elementy psychospołeczne, kulturowe mają również wpływ na to, jaka będzie glikemia poposiłkowa - powiedziała dr Beata Sińska. I dodała: Ważna jest kontrola glikemii poposiłkowej - wygodna "kontrola". Kontrola, która pozwoli zaobserwować jak reaguj, jak moje ciało reaguje na spożycie konkretnego posiłku. Dzięki tej kontroli mam wyrównanie metaboliczne, albo jestem świadoma czy ten produkt jest dla nie wskazany czy też nie.Zrównoważona dieta: Składniki odżywcze powinny być równomiernie rozłożone w ciągu dnia, z uwzględnieniem węglowodanów, białek i tłuszczu. Ważne jest unikanie skoków poziomu cukru we krwi poprzez regularne spożywanie posiłków o stałych porach, a także regularna kontrola poziomu cukru we krwi oraz interpretacja wyników i wyciąganie wniosków na przyszłość.
Wybór odpowiednich węglowodanów: Węglowodany mają największy wpływ na poziom cukru we krwi. Zaleca się wybieranie węglowodanów o niskim indeksie glikemicznym, takich jak pełnoziarniste produkty zbożowe, warzywa o niskiej zawartości skrobi oraz świeże owoce.
Regularne spożywanie białka i tłuszczów: Białko i tłuszcze są istotne dla zdrowia organizmu i pomagają w kontrolowaniu poziomu cukru we krwi. Zaleca się spożywanie zdrowych źródeł białka, takich jak drób, ryby, jaja, rośliny strączkowe oraz zdrowych tłuszczów, takich jak awokado, orzechy, oliwa z oliwek i nasiona chia.
Ograniczenie cukru i przetworzonych produktów: Produkty zawierające dodany cukier oraz wysoko przetworzone jedzenie mogą prowadzić do nagłych skoków poziomu cukru we krwi. Zaleca się unikanie słodzonych napojów, słodyczy, słonych przekąsek i produktów wysoko przetworzonych. Ciągły monitoring glikemii umożliwia obserwację, jak nasz organizm reaguje na dany produkt i wyciągnięcie wniosków na przyszłość jakich produktów należy unikać.
Kontrola wielkości porcji: Świadome kontrolowanie wielkości porcji pomaga w utrzymaniu zdrowej wagi i stabilnej glikemii. Używanie mniejszych talerzy, czytanie etykiet żywnościowych i planowanie posiłków mogą pomóc w ograniczeniu nadmiernego spożycia.
Odpowiedz na pytania analizując swój własny profil glikemii:
- Jaki wpływ ma na Ciebie spożycie pieczywa, ziemniaków czy pierogów? Co konkretnie robisz, aby utrzymać stabilne, prawidłowe stężenie glukozy we krwi?
- Które ze spożywanych produktów białkowych pozwalają na utrzymanie stabilnego profilu glikemii?
- Kiedy obserwujesz wchłanianie tłuszczu ze spożywanych wcześniej produktów? Po których produktach i do jakich wartości podnosi się wartość glikemii w Twoim przypadku?
Osiągnięcie zdrowego rozsądku i balansu
Nie podejmuj restrykcyjnych działań: Kluczem do zdrowego odżywiania jest umiarkowanie i równowaga. Wartość odżywcza posiłków powinna być równomiernie rozłożona, a restrykcyjne diety mogą prowadzić do niezdrowych zachowań żywieniowych.Uważne jedzenie: nie spiesz się, gotuj i jedz w dobrym nastroju, szanuj swoje ciało i zdrowie, nie jedz prosto z opakowań, zawsze usiądź do stołu, pij wodę, jedz małe kęsy, poczuj smak, możesz także słuchać muzyki relaksacyjnej i pamiętaj, żeby podczas jedzenia nie używać gadżetów.
Podejmuj regularną aktywność fizyczna: Ruch jest nieodłącznym elementem zdrowego stylu życia. Regularna aktywność fizyczna pomaga w utrzymaniu zdrowej wagi i reguluje poziom cukru we krwi.
Otrzymaj wsparcie społeczne: Dbanie o zdrowe nawyki żywieniowe może być łatwiejsze dzięki wsparciu rodziny, przyjaciół i grup wsparcia.
Zastanów się: jeśli odżywiasz się nadmiarowo czy przypadkiem nie zaspokajasz zupełnie innej wewnętrznej potrzeby np. braku miłości szczególnie tej, której zabrakło w okresie dzieciństwa. Jeśli tak, rozważ spotkanie z psychodietetykiem.
Podsumowując, zdrowe odżywianie w cukrzycy opiera się na zrównoważonej diecie, świadomym wyborze produktów spożywczych i budowaniu zdrowych nawyków już od najmłodszych lat. Osiągnięcie zdrowego rozsądku i balansu wymaga zaangażowania, edukacji i świadomej kontroli nad własnym stylem życia, w tym odpowiedniej kontroli poziomu cukru we krwi. Wielowymiarowy aspekt odżywiania w cukrzycy związany jest również z czynnikami, które:
- inicjują potrzebę odżywiania np. jedzenie wywołane stresem, obecnością jedzenia lub tradycja "chrupania czegoś" podczas oglądania telewizji i/lub
- powstrzymują np. obniżony nastrój/depresja, presja kulturowa w dążeniu do szczupłej sylwetki i/lub problemy natury psychicznej np. anoreksja/bulimia.
Jerzy Magiera, mojacukrzyca.org
Masz swoją opinię na ten temat? Tu jest miejsce, gdzie możesz ją wyrazić! Pisz, komentuj i dyskutuj. Pamiętaj o tym, że nie będą tolerowane niecenzuralne wypowiedzi i wulgaryzmy.
