W grudniowym numerze Diabetyka temat, którym żyje większość z nas, czyli przygotowania do świąt. Świąteczne biesiady mogą mieć (i zazwyczaj mają) wpływ na nasze samopoczucie i glikemię. O tym, jak radzić sobie z cukrzycą i co można zrobić, aby bożonarodzeniowe świętowanie przy stole nie skończyło się bardzo wysoką glikemią, podpowiadamy w artykułach w numerze 12, który już trafił na rynek. Mamy nadzieję, że będą one pomocne i gdy weźmiecie sobie do serca nasze wskazówki, uda się Wam uniknąć przecukrzeń. Po prostu zadbajcie o siebie. O siebie i o innych. Dbajmy o siebie nawzajem. I niech będzie przepięknie, i niech będzie wspaniale.
POCZYTALNIA
Dieta roślinna w cukrzycy typu 1
Styl życia, dieta, geny...
Complex wspierający zdrowie
Nadciśnienie a flora bakteryjna
TEMAT NUMERU
Mikroangiopatia - problem w małych naczyniach
ROZWAŻANIA O CUKRZYCY
Cukrzyca a proces starzenia
Dzięki CGM nie nakłuwam palców
Piramida życia w zgodzie z cukrzycą (cz. 18) - Jak zapobiegać byciu ofiarą?
POD LUPĄ
Co to jest cholesterol nie-HDL?
Bardzo skuteczny duet witamin
Świąteczna kontrola glikemii
LEKARZ ODPOWIADA
Hiperandrogenizm a cukrzyca
ZDROWO ŻYWIENIOWO
Biesiadowanie w zdrowszej wersji
Przepisy kulinarne
BLIŻEJ NATURY
Niezłe ziółko... Kozłek lekarski
WARTO WIEDZIEĆ
Problem nie tylko estetyczny
- TEMAT NUMERU
Mikroangiopatia - problem w małych naczyniach
- Układ krążenia składa się z serca, tętnic, żył oraz naczyń włosowatych. W przebiegu cukrzycy mogą pojawić się zmiany w naczyniach krwionośnych całego organizmu, obejmujące wszystkie - od największych do najmniejszych. Zmiany w naczyniach krwionośnych o kalibrze poniżej 100 nanometrów (czyli jednej milionowej milimetra) określamy mianem mikroangiopatii.
W przypadku tego powikłania dochodzi do zmian w obrębie naczyń siatkówki (retinopatia cukrzycowa), nerek (nefropatia cukrzycowa), układu nerwowego (neuropatia) oraz serca (kardiomiopatia). O tym, czy pojawią się zmiany w najmniejszych naczyniach krwionośnych, decyduje wiele okoliczności, z których najważniejsza jest kontrola glikemii, a także współistnienie innych czynników rozwoju schorzeń sercowo-naczyniowych.
Zmiany w naczyniach polegają na gromadzeniu się w ich ściankach szkodliwych substancji, których obecność zaburza prawidłowe funkcjonowanie mikrokrążenia. Dochodzi do takich następstw, jak nadciśnienie w mikrokrążeniu, zwiększenie przepuszczalności ścianek naczyniowych, zaburzenia czynności śródbłonka naczyniowego, skłonność do powstawania stanów zapalnych.
- ROZWAŻANIA O CUKRZYCY
Cukrzyca a proces starzenia
- Wraz z wiekiem przybywa nam chorób, stajemy się słabsi fizycznie, zmienia się przebieg procesów zachodzących w organizmie. To niesie spore wyzwania w zarządzaniu cukrzycą. Na upływające lata nic nie poradzimy, ale możemy podjąć odpowiednie działania, aby uniknąć niepowodzeń w kontroli cukrzycy związanych ze starzeniem się organizmu.
W ciągu ostatnich kilku dekad, osoby z cukrzycą żyją dłużej i zdrowiej. Nowoczesne technologie i leki, rozwój medycyny, mają w tym swój ogromny udział. Jednak jest też szereg strategii, niezwiązanych z technologią i postępem nauki, które stosowane na co dzień, mogą ułatwić życie osób w starszym wieku chorujących na cukrzycę.
Jedną z podstawowych kwestii jest obserwowanie swojego organizmu, aby szybko wyłapywać pojawiające się nieprawidłowości (np. wysokie ciśnienie mimo stosowania leków hipotensyjnych, częste hipo- lub hiperglikemie itd.) i na bieżąco korygować terapię z lekarzem. Pamiętajmy też, że nigdy nie jest za późno na zmianę diety na zdrowszą i codzienne spacery, które łącznie stosowane mają duży potencjał terapeutyczny.
- POD LUPĄ
Bardzo skuteczny duet witamin
- Okres większej zachorowalności na infekcje (od jesieni do wiosny) wiele osób słusznie łączy z suplementacją witamin, w szczególności witaminy D3 (najlepiej w połączeniu z witaminą K2). Witaminy te kryją w sobie niezmierzoną moc i wykazują wielokierunkowe działanie w organizmie.
Witamina D, której przez długi czas przypisywano jedynie wpływ na metabolizm kości i gospodarkę wapniową, coraz bardziej zaskakuje i jak się okazuje, odgrywa kluczową rolę w profilaktyce chorób sercowo-naczyniowych i cukrzycy. Działa antykancerogennie (przeciwnowotworowo), a ponadto wspiera układ odpornościowy. Najlepiej jednak prezentuje się w parze z menachinonem (wit. K2), któremu zawdzięcza wzmocnione działanie i niezawodną efektywność. Jednym słowem duet witamin D3 i K2 może więcej niż każda z tych witamin przyjmowana oddzielne.
- LEKARZ ODPOWIADA
Hiperandrogenizm a cukrzyca
- Hormony żeńskie mają pochodzenie albo jajnikowe, albo nadnerczowe. Ich wydzielanie podlega skomplikowanej regulacji. Co ciekawe, hormony te mogą być wzajemnie przekształcane - androgeny w estrogeny i na odwrót. Istnieje ponadto zjawisko jakby miejscowego wzrostu aktywności androgenów, przy jego prawidłowym stężeniu we krwi. Może to objawić się nadmiernym owłosieniem przy braku innych uchwytnych przyczyn.
Hiperandrogenizmowi mogą - poza nadmiernym owłosieniem - towarzyszyć także: łysienie typu męskiego na skroniach, trądzik na skórze, zaburzenia miesiączkowania, obniżenie tonu głosu. Jak widać z tego zarysu, w przypadku zaburzeń, które sugerują nadmierną aktywność androgenów, jest potrzebne badanie kliniczne przeprowadzone przez endokrynologa oraz badania obrazowe dla oceny jajników i nadnerczy (np. badanie ultrasonograficzne, tomografia komputerowa) oraz badania hormonalne (z uwzględnieniem testosteronu).
- ZDROWO ŻYWIENIOWO
Biesiadowanie w zdrowszej wersji
- Nie będziemy namawiać do "bycia na diecie" w czasie świąt. Natomiast zachęcamy do zwrócenia uwagi na kilka aspektów związanych z przygotowywaniem jedzenia. Stosując się do naszych wskazówek, potrawy świąteczne będą w mniejszym stopniu podnosić glikemię, co jest nie bez znaczenia dla zdrowia i samopoczucia.
Stężenie glukozy we krwi po jedzeniu zależy od wielu czynników, m.in. od: glikemii przed posiłkiem, rodzaju spożywanego pokarmu, zawartości węglowodanów, białek i tłuszczów, czynności mechanicznej żołądka, ale także czynników hormonalnych. Warto też pamiętać, że czas wchłaniania się poszczególnych składników pokarmowych jest inny, co warto mieć na uwadze przy planowaniu świątecznych posiłków i korygujących dawek insuliny.
Węglowodany, tłuszcze i białka stanowią podstawowe substancje odżywcze, które ulegają trawieniu w przewodzie pokarmowym, a następnie są w nim wchłaniane do krwi (lub limfy). Po posiłku bogatym w węglowodany czas ich wchłaniania wynosi około 2-3 godziny, podaniu o składzie mieszanym około 3-5 godzin, a po jedzeniu bogatym w tłuszcze nawet około 8-10 godzin.