Hipoglikemia, czyli niedocukrzenie

Hipoglikemię rozpoznaje się przy obniżeniu stężenia glukozy we krwi poniżej 70 mg/dl (3,9 mmol/l), niezależnie od występowania objawów, które u części osób, zwłaszcza chorujących od wielu lat na cukrzycę typu 1, mogą pojawiać się dopiero przy znacznie niższych wartościach glikemii.

Objawy hipoglikemii mogą też wystąpić przy wyższych wartościach glikemii (>100 mg/dl), wówczas gdy dochodzi do ich szybkiego obniżenia. Tak zwana nieświadomośćhipoglikemii, określana jako nieodczuwanie patologicznie niskich (< 70 mg/dl, tj. < 3,9 mmol/l) wartości glikemii, jest istotnym powikłaniem częstego występowania epizodów hipoglikemii. Nieświadomość hipoglikemii może być także spowodowana neuropatią autonomiczną.

Glikemia 55-70 mg/dl wymaga przeciwdziałania dalszemu jej spadkowi, niezależnie od wystąpienia objawów czy też ich braku. Stanowi to uzasadnienie dla wyznaczenia wartości granicznej dla zagrażającej hipoglikemii na poziomie 70 mg/dl.

Należy pamiętać, że wartości stężenia glukozy powodujące objawy hipoglikemii określa się w sposób indywidualny. Organizm człowieka broni się przed wystąpieniem hipoglikemii (niedocukrzenia). Zwykle występują objawy sygnalizujące ten stan. Każdy chory trochę inaczej odczuwa niedocukrzenie. Warto nauczyć się rozpoznawać wczesne objawy hipoglikemii, aby w porę podjąć odpowiednie środki zaradcze.

Ciężka hipoglikemia jest epizodem wymagającym pomocy innej osoby w celu podania węglowodanów, glukagonu lub podjęcia innych działań. Wartości glikemii podczas epizodu mogą być niedostępne, jednak ustąpienie objawów po powrocie glikemii do normy jest uznawane za wystarczający dowód, że epizod był spowodowany niskim stężeniem glukozy we krwi.

Nawracająca ciężka hipoglikemia: 2 i więcej przypadków ciężkiej hipoglikemii w okresie ostatnich 12 miesięcy.

Objawy hipoglikemii:

• pocenie się,
  
• uczucie głodu,
  
• uczucie słabości,
  
• kołatanie serca,
  
• niepokój,
  
• zaburzenia widzenia,
  
• drżenie rąk,
  
• bóle głowy.

źródło: "One są wśród nas", Dziecko z cukrzycą w szkole i przedszkolu
Najczęstsze przyczyny hipoglikemii to:

• błędy dietetyczne (błędy w odżywianiu),
  
• nadmiar insuliny,
  
• za duży wysiłek fizyczny (zmiana aktywności fizycznej),
  
• spożycie alkoholu,
  
• nieregularne przyjmowanie doustnych leków hipoglikemizujących,
  
• infekcje (bezobjawowe),
  
• nieadekwatna dawkę leków doustnych.

Pamiętaj!

• zawsze ustal, co mogło być przyczyną hipoglikemii!
  
• badaj poziom cukru we krwi i moczu!
  
• noś ze sobą kostki cukru lub coś słodkiego!
  
• noś ze sobą Kartę Diabetyka lub/i opaskę na rękę, która informuje, że jesteś chory na cukrzycę.
  Kartę Diabetyka możesz bezpłatnie zamówić na portalu mojacukrzyca.org - kliknij tutaj.

Postępowanie przy objawach hipoglikemii u przytomnej osoby:

1. w zależności od stopnia hipoglikemii - doustne podanie 10-20 g glukozy (tabletki zawierające glukozę, żele) lub napoju słodzonego;
   
2. 10-20 g glukozy powoduje wzrost glikemii po około 10-20 minutach. Aby uniknąć wystąpienia ponownego incydentu hipoglikemii, należy spożyć węglowodany złożone, a pomiar glikemii powtórzyć po 60 minutach;
   
3. monitorować glikemię;
   
4. rozważyć podanie glukagonu podskórnie lub domięśniowo,
   
5. pamiętaj, aby przeszkolić osoby bliskie w zakresie podawania glukagonu!

Postępowanie przy objawach hipoglikemii u nieprzytomnej osoby lub u osoby mającej zaburzenia świadomości i niemogącej połykać:

1. podanie dożylnie 20-procentowego roztworu glukozy (0,2 g glukozy/kg mc.), a następnie wlew 10-procentowego roztworu glukozy;
   
2. w sytuacji trudności z dostępem do żył - podać domięśniowo lub podskórnie 1 mg glukagonu (0,5 mg u dzieci < 6. rż.);
   
3. po uzyskaniu przytomności - podanie doustnych węglowodanów, do chwili całkowitego ustąpienia ryzyka nawrotu incydentu hipoglikemii;
   
4. uwaga: w przypadku konieczności podania glukagonu chorym na cukrzycę, a także osobom po spożyciu alkoholu niezbędna jest hospitalizacja
   
5. u osób chorych na cukrzycę typu 2 leczonych insuliną i pochodnymi sulfonylomocznika mogą wystąpić przedłużające się epizody hipoglikemii, które czasami wymagają długotrwałego wlewu roztworu glukozy;
   
6. w przypadku wystąpienia incydentu ciężkiej hipoglikemii należy rozważyć hospitalizację chorego, ze względu na stan zagrożenia życia związany z możliwością rozwoju nieodwracalnych zmian w ośrodkowym układzie nerwowym.

U chorych leczonych metodą intensywnej insulinoterapii, z zastosowaniem analogów insulinowych lub podczas leczenia za pomocą osobistej pompy insulinowej, taktyka postępowania w hipoglikemii zwykle obejmuje tylko podanie 15 g glukozy i kontrolę glikemii po 15 minutach. Jeśli nadal utrzymuje się niska wartość glikemii, to należy powtórzyć podanie glukozy i skontrolować stężenie glukozy po kolejnych 15 minutach (reguła 15/15).

W przypadku pacjentów leczonych insulinami o przedłużonym działaniu (ludzkimi i analogami) należy uwzględnić możliwość opóźnionego nawrotu hipoglikemii po pierwotnym wyprowadzeniu chorego z tego stanu.

Na podstawie: "Zalecenia kliniczne dotyczące postępowania u chorych na cukrzycę, 2015" Polskie Towarzystwo Diabetologiczne

Jeśli jeszcze tego nie zrobiliście, koniecznie polubcie nasz profil na FB!