Jerzy Magiera: Pani doktor, czy kobieta chorująca na cukrzycę typu 1 może bez obaw zajść w ciążę i urodzić zdrowe dziecko?
Dr Katarzyna Cyganek: Oczywiście, jest to możliwe jak najbardziej. Każda pacjentka z cukrzycą typu 1 może urodzić zdrowe dziecko, ale musi być do tego odpowiednio przygotowana. Słowem, musi być zaplanowana ciąża i to jest najważniejsza rzecz, planowana ciąża. To znaczy, że planujemy z lekarzem diabetologiem. Planowana ciąża u pacjentki z cukrzycą typu 1 to znaczy, że cukrzyca jest dobrze wyrównana, czyli stabilne glikemie, niechwiejne, czyli nie za niskie, nie za wysokie, tylko stabilne. Te widełki stabilności są dość wąskie, dlatego że te cukry najlepiej jak się mieszą w przedziale między 70 a 120-140, to jest taka norma zgodnie z zaleceniem Towarzystwa Diabetologicznego, czyli na czczo poniżej 90 mg%, a dwie godziny po posiłku, bo mówimy o planowaniu, poniżej 140 mg%. A to przekłada się na poziom hemoglobiny glikowanej, czyli HbA1c na poziomie 6,5. Czyli poniżej tego poziomu to znaczy, że mamy wszystko dobrze i jak te cukry są stabilne, nie ma ani spadków, ani wysoki, to jest w porządku. Możemy tą ciążę zaplanować.
Każda pacjentka z cukrzycą typu 1 może urodzić zdrowe dziecko, ale musi być do tego odpowiednio przygotowana. Ciąża musi być zaplanowana, to jest najważniejsza rzecz. Ciążę planujemy z lekarzem diabetologiem. - dr n. med. Katarzyna Cyganek. |
Powinno się jeszcze zwrócić uwagę na powikłania, czyli trzeba zawsze sprawdzić: badanie okulistyczne, badanie funkcji nerek, badanie moczu, badanie kreatyniny, poziomu kreatyniny do albuminy w moczu, ocena lipidogramu, poziomu TSH, czyli hormonów tarczycy. Słowem, cały panel badań biochemicznych oraz diagnostycznych. I na tym poziomie, jak mamy stabilne glikemie, dobrze wyrównana cukrzyca, opanowane powikłania jeśli są, możemy bezpiecznie zajść w ciążę i potem przez całą ciążę należy oczywiście kontrolować całą masę różnych badań.
Wygląda to tak, że trzeba się przygotować na to, że taka pacjentka ciężarna z cukrzycą typu 1 jest zawsze trudną ciążą, dlatego musi być pani przygotowana na to, że będą liczne wizyty u diabetologa, u ginekologa, u okulisty, przynajmniej raz na trymestr, czyli trzy wizyty okulistyczne, a czasem może się okazać, że częściej, bo okulista coś znajdzie. Czasami jest potrzeba konsultacji kardiologicznej, ze względu na ciśnienie. To ciśnienie w ciąży trzeba zawsze bardzo dokładnie sprawdzać, badać. Oczywiście badanie podstawowe: morfologia, hormony tarczycy, moczu. Też mniej więcej raz na trymestr, a czasami częściej, co miesiąc, co półtora miesiąca trzeba te badania podstawowe robić i z tym pacjenta musi się liczyć. Liczne badania z krwi, konsultacje plus bardzo częsta kontrola glikemii, bo żeby osiągnąć stabilne glikemie wymaga to ciężej pracy ze strony pacjentki.
W codziennej swojej praktyce przyjmuje Pani doktor bardzo wiele pacjentem z cukrzycą i kobiet ciężarnych, które dostają cukrzycy podczas trwania ciąży. Jakie problemy mają najczęściej takie pacjentki?
Najczęściej to strach, czy wszystko będzie w porządku. Tego się wszystkie panie boją niezależnie od tego czy ta cukrzyca była przed ciążą, w czasie ciąży. Tu bym uspokoiła wszystkie panie. Jeśli mamy te glikemie dobre, stabilne, dążące do ideału, czyli do zdrowej kobiety, to rodzimy zdrowe dziecko. Oczywiście jest mnóstwo czynników, które są niezależne od cukrzycy i na to już nie mamy wpływu, ale to co możemy zrobić ze swoją cukrzycą, to dążyć do normoglikemii, czyli bardzo często kontrolować cukry i podejmować samemu decyzje, jak modyfikować dawki insuliny. Sama kontrola to za mało, to pacjentka musi kontrolować plus decydować jaką dawkę insuliny sobie podać, jak zwiększać stopniowo dawkę insuliny. Zarówno insuliny do posiłkowej, jak i insuliny bazalnej, jeżeli jest na wstrzyknięciach lub odwrotnie, bolusów przedposiłkowych, czy insuliny w bazie, jeśli jest na pompie insulinowej. To dotyczy każdej ciężarnej z cukrzycą, niezależnie czy była to cukrzyca typu 1, typu 2 istniejąca przed ciążą, czy cukrzyca, która pojawiła się w ciąży i nagle musi być leczona insuliną.
Sytuacja dla pacjentem z cukrzycą ciążową jest trochę gorsza, bo one tu i teraz dowiedziały się, że mają cukrzycę. To dla nich zawsze jest trauma duża. Pacjentki z cukrzycą typu 1 były przygotowane, planowały, insulinoterapia nie jest dla nich straszna, natomiast cukrzyce, które wymagają w ciąży podawania insuliny, to jest zawsze duży stres. Niewątpliwe mobilizacja towarzysząca chęci urodzenia zdrowego dziecka każdą panią mobilizuje i każda pani robi dużo żeby te glikemie osiągnąć stabilne.
Dziękuję za rozmowę.
Zapraszamy na nasz kanał na YouTube! Subskrybuj teraz!
Program Leczenia Osobistymi Pompami Insulinowymi Kobiet Ciężarnych z Cukrzycą
Fundacja Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy już od kilku lat zajmuje się pomocą dla kobiet w ciąży chorujących na cukrzycę oraz realizuje programy pomagające diabetykom. Jednym z takich programów jest Program Leczenia Osobistymi Pompami Insulinowymi Kobiet Ciężarnych z Cukrzycą typu 1.
Fundacja WOŚP od 2004 roku zakupiła 890 nowoczesnych, osobistych pomp insulinowych i przekazała je do 30 ośrodków. W tych specjalistycznych ośrodkach kobiety z cukrzycą typu 1 planujące ciążę lub będące w ciąży mogą być leczone z zastosowaniem najnowocześniejszej terapii pompowej. Lekarze i pielęgniarki z tych ośrodków zostali przeszkoleni z zasad leczenia pompami insulinowymi pacjentek z cukrzycą typu 1 i prowadzenia leczenia od etapu planowania ciąży poprzez całą ciążę. Zarówno kobiety będące w okresie przygotowań do ciąży jak i ciężarne mogą w tych ośrodkach wypożyczyć pompę insulinową całkowicie nieodpłatnie.
Od 2004 do końca listopada 2016 roku pompy zakupione przez Fundację WOŚP zostały wypożyczone łącznie 2 892 kobietom. Dzięki zastosowaniu tego sprzętu urodziło się 1117 zdrowych dzieci.
Lista ośrodków, w których można wypożyczyć pompę insulinową i więcej informacji o programie można znaleźć na stronie www.wosp.org.pl