Zaproszenie do debaty przyjęli: prof. dr hab. med. Agnieszka Szadkowska z Kliniki Pediatrii, Diabetologii, Endokrynologii i Nefrologii, Uniwersytet Medyczny w Łodzi, prof. dr hab. med. Tomasz Klupa - kierownik Pracowni Zaawansowanych Technologii Diabetologicznych Katedry Chorób Metabolicznych Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie oraz dr n. med. Bogumił Wolnik z Kliniki Nadciśnienia Tętniczego i Diabetologii, Gdański Uniwersytet Medyczny. Systemy ciągłego monitorowania glikemii na naszych oczach stają się standardem nowoczesnej kontroli cukrzycy, szczególnie u pacjentów leczonych intensywnym modelem insulinoterapii, z cukrzycą typu 1, wiele badań wskazuje jednak na korzystne efekty ich stosowania również u chorych z cukrzycą typu 2, w różnych schematach, czy też cukrzycą ciążową.
Systemy monitorowania glikemii stają się powoli standardem leczenia cukrzycy, ale popularność tych systemów zależy od tego, jak ryzykownej jest leczenie. Może na razie systemy te będą mniej popularne u pacjentów leczonych za pomocą leków doustnych w cukrzycy typu 2, które nie dają niedocukrzeń. Tam systemy do monitoringu mają główne zadanie takie, aby pacjent mógł sobie retrospektywnie, wstecznie podsumować, jak wyglądało jego leczenie w warunkach nowej diety, eksperymentów z nowymi posiłkami, wysiłku fizycznego. Natomiast popularność dramatycznie tych systemów rośnie wówczas, gdy rośnie ryzyko hipoglikemii - to ryzyko jest najwyższe u pacjentów leczonych insuliną, a wśród pacjentów leczonych insuliną jeszcze wyższe będzie u pacjentów z cukrzycą typu 1, którzy nie mają żadnych własnych rezerw insuliny, wszystko musimy dostarczyć z zewnątrz. Bezpieczeństwo terapii oznacza zarówno unikanie zbyt wysokich, jak i zbyt niskich cukrów. Dzięki systemom ciągłego monitorowania glikemii mamy bardzo dużo informacji, które nam tą walką z niskimi cukrami wspierają - powiedział prof. dr hab. med. Tomasz Klupa.
Monitorowanie glikemii powszechnie kojarzy się z oceną hemoglobiny glikowanej. Obecnie jednak zwraca się uwagę na inne bardzo ważne wskaźniki. W trakcie sesji podczas XXI Zjazdu Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego dużo mówiono na temat tego, że nowoczesne monitorowanie cukrzycy powinno prowadzić do ograniczania zmienności glikemii, przede wszystkim unikania hipoglikemii, oczywiście również do unikania hiperglikemii. Parametrów kontroli cukrzycy jest coraz więcej.
Hemoglobina glikowana jest niewątpliwie ważnym parametrem i sądzę, że będziemy na nią zwracać uwagę jeszcze przez następne lata, głównie dlatego, że jesteśmy do niej przyzwyczajeni. HbA1c używamy już około 40 lat, ja właśnie od rozpoczęcia praktyki lekarskiej. To jest chleb powszechni. Natomiast z punktu widzenia pacjenta HbA1c tak naprawdę nic nie mówi. Rzadko przekładamy HbA1c na średnią glikemię. Dodatkowo HbA1c jest średnią ze wszystkich glikemii, która przedstawiania jest w postaci procentów - powiedział dr n. med. Bogumił Wolnik. I dodał: Hemoglobina glikowana kompletnie nie oddaje nam zmienności glikemii. Nie oddaje profilu glikemii. Profile całodobowe pacjentów są kompletnie różne u pacjentów, którzy mają taką samą wartość HbA1c. Hemoglobina glikowana nie odzwierciedla zmienności glikemii. I druga rzecz: hemoglobina glikowana kompletnie nie oddaje nam ryzyka hipoglikemii. Nawet przy wysokich wartościach HbA1c ryzyko hipoglikemii jest wysokie. Tylko i wyłącznie analizują profile glikemii jesteśmy w stanie to wyłapać.
W przypadku pacjentów z cukrzycą ostatnie miesiące to czas telemedycyny - porad zdalnych, zdalnego kontaktu z pacjentem. Nowoczesne systemy monitorowania glikemii umożliwiają przesyłanie danych bezpośrednio do lekarza. FreeStyle Libre z gabinetem doktora łączy się raz, nie ma konieczności zczytywania wyników za każdym razem przed wizytą. To ogromne ułatwienie zarówno dla pacjenta, jak i dla lekarza.
Telemedycyna nam się sprawdza. To nie COVID spowodował, że mamy telemedycynę, tylko to że została ona prawnie usankcjonowana. Kiedy odbieramy od państwa telefon i przez telefon udzielamy porady, jak zmodyfikować terapię, to już jest telemedycyna. My telemedycynę tak prawdę stosujemy od dawna, co najmniej kilka, kilkanaście lat. Tylko do tej pory robiliśmy to w ramach własnego czasu, nie odnotowując tego dla NFZ-tu. COVID wymógł na nas teleporady i zostały one przez znaczną grupę pacjentów przyjęte bardzo dobrze. Pod jednym warunkiem, musieliśmy się do tych teleporad dobrze przygotować. Musieliśmy dać instrukcję pacjentom, jak się przygotować do teleporad. Najlepiej prowadzi nam się pacjentów leczonych za pomocą ciągłego monitorowania glikemii, dlatego że jest możliwość zdalnego zczytania. Pacjenci i lekarza zaczęli z teleporad korzystać szeroko, również oporni pacjenci i lekarze, wszyscy musieli się tego nauczyć. - powiedziała prof. dr hab. med. Agnieszka Szadkowska.
Ze strony widzów padły pytania dotyczące refundacji dla diabetyków 26+. Jola zapytała "kiedy Państwo eksperci głośno i stanowczo wystąpicie w imieniu 26+ o konieczność refundacji", a także Marta, która zapytała "jak namówić Państwa jako ekspertów do poparcia refundacji niezależnie od wieku". Prof. dr hab. med. Agnieszka Szadkowska wyjaśnia: "Wierzcie nam Państwo, że my nie zapominamy o pacjentach powyżej 26 roku życia. To są pewne problemy finansowe państwa, żeby wszystko naraz mogło być refundowane, dlatego też idzie to małymi krokami. Też jesteśmy za tym, aby szło to znacznie szybciej. Żadnego z nas ekspertów nie trzeba przekonywać, że CGM jest błogosławieństwem dla każdego z państwa. Ja uważam, że każdy pacjent leczony insuliną od momentu rozpoczęcia choroby powinien być leczony przy użyciu systemów ciągłego monitorowania glikemii." Prof. dr hab. med. Tomasz Klupa i dr n. med. Bogumił Wolnik również zabrali głos w tej sprawie.
Podsumowując, lepsza kontrola glikemii wymaga sięgania po systemy ciągłego monitorowania, w tym FreeStyle Libre. Time-in-range jest kluczowym parametrem oceny wyrównania cukrzycy, a raport AGP stanowi niezwykle praktyczne wsparcie dla diabetologa, do oceny parametrów zdrowotnych pacjenta. Telemedycyna to już dzisiaj teraźniejszość i konieczność, a system FreeStyle Libre umożliwia wykorzystanie wszystkich możliwości nowoczesnego monitorowania glikemii w codziennej praktyce.
Partnerem debaty była firma Abbott, producent FreeStyle Libre.
Masz swoją opinię na ten temat? Tu jest miejsce, gdzie możesz ją wyrazić! Pisz, komentuj i dyskutuj. Pamiętaj o tym, że nie będą tolerowane niecenzuralne wypowiedzi i wulgaryzmy.
