Neuropatia cukrzycowa - przyczyny i objawy
Neuropatia cukrzycowa to uszkodzenie nerwów obwodowych wskutek zbyt wysokiego stężenia glukozy we krwi. Objawia się szeregiem postępujących symptomów, takich jak ból, mrowienie, drętwienie i utrata czucia. Jej rozpoznanie nie zawsze jest łatwe, ponieważ pacjenci mogą postrzegać objawy jako subiektywne odczucia lub wiązać ich występowanie z innymi chorobami. Jest to jedno z najczęstszych powikłań cukrzycy, dotykające od 10 do 50 proc. pacjentów.2 Serwis Ministerstwa Zdrowia i Narodowego Funduszu Zdrowia podaje, że w Polsce 46 proc. osób, którym w 2018 r. udzielono świadczeń zdrowotnych z powodu uszkodzenia nerwów obwodowych, to pacjenci z cukrzycą.3 Kluczowe znaczenie w leczeniu neuropatii odgrywa kontrola poziomu cukru we krwi, ale istotną rolę pełni również leczenie niedoborów witamin z grupy B. Niedobór szczególnie witaminy B1 i B12 występuje powszechnie u osób z cukrzycą typu 1 i typu 2. Ponadto wiele osób cierpiących na cukrzycę, które stosują leczenie metforminą, ma niski poziom witaminy B12. Niedobór witamin B1, B6 i B12 objawia się różnymi objawami klinicznymi, w tym także neuropatią obwodową.4Rola witamin z grupy B w leczeniu neuropatii
Witaminy z grupy B, takie jak B1 (tiamina), B6 (pirydoksyna) i B12 (kobalamina), odgrywają kluczową rolę w funkcjonowaniu układu nerwowego. Tiamina dostarcza energii do komórek nerwowych i jest niezbędna do prawidłowego metabolizmu glukozy, co jest szczególnie istotne dla pacjentów z cukrzycą. Niedobór tej witaminy może prowadzić do nasilenia objawów neuropatii. Z kolei pirydoksyna wspomaga produkcję neuroprzekaźników i transmisję sygnałów nerwowych, a kobalamina jest kluczowa dla regeneracji nerwów i syntezy mieliny, substancji otaczającej nerwy.5Badania wskazują, że uzupełnianie tych witamin może przyczynić się do łagodzenia objawów neuropatii cukrzycowej.6 Kombinacja witamin B1, B6 i B12 jest często stosowana w terapii wspomagającej.
Co na temat neuropatii cukrzycowej i niedoborów witaminy B mówią lekarze
Z okazji miesiąca walki z cukrzycą przypadającego w listopadzie Polskie Stowarzyszenie Diabetyków zorganizowało webinar pt. "Objawy niedoboru witamin z grupy B a neuropatia cukrzycowa - co powinien wiedzieć każdy diabetyk?" z udziałem lekarzy - dr n. med. Przemysława Witka, specjalisty diabetologa, oraz dr n. med. Ireneusza Szymczyka, specjalisty medycyny rodzinnej. Pacjenci dowiedzą się, jak rozpoznawać objawy, do jakiego specjalisty udać się w pierwszej kolejności i jakie leczenie stosować, by uniknąć poważnych powikłań neuropatii. Eksperci w przystępny sposób dzielą się również swoją wiedzą na temat tego, jak odpowiednie leczenie niedoborów witamin z grupy B może wspomóc łagodzenie objawów neuropatii cukrzycowej.Webinar można obejrzeć na stronie Polskiego Stowarzyszenia Diabetyków. Serdecznie zapraszamy wszystkich zainteresowanych.
1. Andrew J.M. Boulton, et al. Diabetes Care, 2005; 28 (4): 956-962.
2. Abbott CA, Malik RA, van Ross ER, et al. Prevalence and characteristics of painful diabetic neuropathy in a large community-based diabetic population in the U.K. Diabetes Care 2011;34(10):2220-4
3. https://pacjent.gov.pl/archiwum/2019/cukrzyca-w-liczbach
4. Liu, L., Huang, X., Wang, B., Song, Y., Lin, T., Zhou, Z., … i Yang, Y. (2020). Vitamin B12 and risk of diabetes: new insight from cross-sectional and longitudinal analyses of the China Stroke Primary Prevention Trial (CSPPT). BMJ Open Diabetes Research and Care, 8(1), e001423.
Calderón‐Ospina, C.A. i Nava‐Mesa, M.O. (2020). B Vitamins in the nervous system: Current knowledge of the biochemical modes of action and synergies of thiamine, pyridoxine, and cobalamin. CNS Neuroscience & Therapeutics, 26(1), 5-13.
Alvarez, M., Sierra, O.R., Saavedra, G. i Moreno, S. (2019). Vitamin B12 deficiency and diabetic neuropathy in patients taking metformin: a cross-sectional study. Endocrine Connections, 8(10), 1324-9.
Nix WA i in. Vitamin B status in patients with type 2 diabetes mellitus with and without incipient nephropathy, Diabetes Res Clin Pract 2015; 107:257-165.
Prevention or Delay of Type 2 Diabetes and Associated Comorbidities: Standards of Medical Care - 2022 Diabetes Care. Vol 45, Supp 1.S39-S45
5. Calderón‐Ospina et al. (2019). CNS neuroscience & therapeutics, 26(1), 5-13.
6. Julian T, Glascow N, Syeed R & Zis P. Alcohol-related peripheral neuropathy: a systematic review and meta-analysis. Journal of neurology
2019;266(12):2907-2919. https://doi.org/10.1007/s00415-018-9123-1.