Jak cukrzyca wpływa na oczy?
Cukrzyca może prowadzić do uszkodzenia naczyń krwionośnych w całym organizmie, w tym w oczach. Najczęściej dotyka siatkówki - cienkiej warstwy tkanki na tylnej ścianie oka, odpowiedzialnej za odbieranie światła i przesyłanie obrazu do mózgu. Uszkodzenie tych naczyń może prowadzić do następujących schorzeń:Retinopatia cukrzycowa
Jest to najczęstsze powikłanie cukrzycowe dotyczące oczu. Retinopatia cukrzycowa występuje, gdy drobne naczynia krwionośne w siatkówce ulegają uszkodzeniu. Może to prowadzić do wycieków krwi, powstawania mikroaneuryzmów (mikrotętniaków) i obrzęku siatkówki. W zaawansowanych stadiach dochodzi do proliferacji nowych, patologicznych naczyń krwionośnych, co może powodować odklejenie siatkówki i utratę wzroku.
Wczesne stadium retinopatii często przebiega bezobjawowo, dlatego tak istotne są regularne badania wzroku. W przypadku progresji choroby może dojść do rozmycia widzenia lub pojawienia się ciemnych plam w polu widzenia. W zaawansowanych przypadkach konieczne są zabiegi, takie jak laseroterapia lub zastrzyki anty-VEGF, które hamują rozwój patologicznych naczyń.
Zaćma
U osób z cukrzycą występuje znacznie wyższe ryzyko rozwinięcia zaćmy, czyli zmętnienia soczewki oka. Zaćma może powodować niewyraźne widzenie, światłowstręt i trudności w widzeniu w słabym oświetleniu.
Zaćma u osób z cukrzycą często pojawia się wcześniej niż u osób zdrowych. Jej leczenie polega na chirurgicznym usunięciu zmętniałej soczewki i zastąpieniu jej sztuczną soczewką. Operacja jest skuteczna, ale kluczowe jest wcześniejsze kontrolowanie poziomu cukru we krwi, aby zapobiegać szybkiemu postępowi choroby.
Jaskra
Cukrzyca zwiększa ryzyko rozwoju jaskry, choroby charakteryzującej się wzrostem ciśnienia wewnątrzgałkowego. Wysokie ciśnienie może uszkadzać nerw wzrokowy, co prowadzi do postępującego pogarszania się widzenia.
W przypadku jaskry najczęściej występującym typem jest jaskra otwartego kąta, która rozwija się stopniowo i bezobjawowo. W zaawansowanych stadiach może dojść do znacznego ograniczenia pola widzenia. Leczenie obejmuje stosowanie kropli do oczu, które obniżają ciśnienie wewnątrzgałkowe, a w niektórych przypadkach konieczne są zabiegi laserowe lub operacyjne.
Obrzęk plamki żółtej
Obrzęk plamki żółtej (macular edema) jest częstym powikłaniem retinopatii cukrzycowej. Powoduje on nagromadzenie płynu w centralnej części siatkówki, co prowadzi do pogorszenia ostrości wzroku.
Objawy obrzęku plamki obejmują trudności w czytaniu, widzenie zniekształceń prostych linii oraz rozmycie obrazu w centralnej części pola widzenia. Leczenie obrzęku plamki obejmuje zastrzyki anty-VEGF lub sterydy podawane bezpośrednio do oka, a także laseroterapię w celu uszczelnienia przeciekających naczyń krwionośnych.

Objawy problemów ze wzrokiem u osób z cukrzycą
W początkowych stadiach cukrzycowe schorzenia oczu mogą nie dawać żadnych objawów. Dlatego tak ważne jest regularne wykonywanie badań wzroku. W miarę postępu choroby mogą pojawić się następujące symptomy:- Rozmycie obrazu,
- Pogorszenie widzenia nocą,
- Światłowstręt,
- Pojawianie się ciemnych plam lub mroczków w polu widzenia,
- Nagła utrata wzroku.
Profilaktyka i leczenie
Problemy ze wzrokiem u osób z cukrzycą mogą być poważne, ale dzięki odpowiedniej profilaktyce i leczeniu można znacznie zmniejszyć ryzyko ich wystąpienia. Kluczowe jest zrozumienie, jakie kroki można podjąć, aby chronić wzrok i unikać komplikacji zdrowotnych. Regularna opieka medyczna i zdrowy tryb życia odgrywają tutaj zasadniczą rolę.Regularne badania wzroku
Każda osoba z cukrzycą powinna przynajmniej raz w roku poddać się badaniu dna oka z użyciem rozszerzających kropli. Wczesne wykrycie zmian może zapobiec poważnym powikłaniom.
Kontrola poziomu cukru we krwi
Utrzymywanie poziomu cukru we krwi w granicach normy jest kluczowe dla ochrony wzroku. Wysoki poziom glukozy przyspiesza uszkodzenia naczyń krwionośnych w oczach.
Leczenie farmakologiczne i zabiegi
- Zastrzyki anty-VEGF: W przypadkach retinopatii cukrzycowej lub obrzęku plamki żółtej stosuje się zastrzyki hamujące wzrost patologicznych naczyń krwionośnych.
- Laseroterapia: Wykorzystywana do zamykania uszkodzonych naczyń krwionośnych i zapobiegania dalszym wyciekom.
- Operacje chirurgiczne: W zaawansowanych przypadkach, takich jak odklejenie siatkówki, konieczna może być operacja.
- Zdrowa dieta bogata w warzywa, owoce, orzechy i ryby może wspierać zdrowie oczu.
- Regularna aktywność fizyczna pomaga kontrolować poziom cukru we krwi i poprawia krążenie.
- Unikanie palenia papierosów, które dodatkowo uszkadza naczynia krwionośne.
Klucz do ochrony wzroku przy cukrzycy
Cukrzyca to choroba, która wpływa na cały organizm, w tym na zdrowie oczu. Retinopatia, zaćma, jaskra czy obrzęk plamki to poważne schorzenia, które mogą prowadzić do utraty wzroku, jeśli nie zostaną wcześnie wykryte i leczone. Regularne badania wzroku, kontrola poziomu cukru we krwi oraz zdrowy styl życia są kluczowe dla ochrony wzroku u osób z cukrzycą.Pamiętaj, że wcześniejsza diagnostyka i odpowiednie leczenie mogą uratować Twój wzrok lub poprawić komfort widzenia! Każde leczenie skonsultuj z lekarzem specjalistą.
Tekst został przygotowany dzięki uprzejmości Krajowej Rzemieślniczej Izby Optycznej.
