Przyczyny cukrzycy ciążowej i zagrożenia
Okres ciąży wiąże się z szeregiem zmian metabolizmu i gospodarki hormonalnej. Łożysko produkuje hormony, które zwiększają oporność organizmu na działanie insuliny, obniżającej poziom glukozy we krwi i regulującej jej wydzielanie przez wątrobę. Skutkuje to wyższym ponad normę poziomem glukozy we krwi. Ryzyko to jest wyższe dla kobiet, które:
- mają 35 lat i więcej,
- mają nadwagę lub są otyłe,
- cierpią na nadciśnienie tętnicze,
- rodziły dwa razy i więcej,
- miały podobne objawy w poprzedniej ciąży.
Kontrola glikemii
Każda kobieta, a zwłaszcza znajdująca się w grupie zwiększonego ryzyka, powinna od początku ciąży systematycznie kontrolować poziom glukozy we krwi. Przez pierwsze dwa miesiące ma to ogromne znaczenie dla formujących się narządów wewnętrznych dziecka; zbyt wysoki poziom glukozy może spowodować ich wadliwy rozwój, a nawet poronienie. Komplikacje w późniejszym okresie ciąży zostały wymienione wyżej.
Światowa Organizacja Zdrowia w Polsce zaleca wykonywanie u wszystkich ciężarnych około 28. tygodnia ciąży tzw. krzywej cukrowej - badania stężenia glukozy po podaniu doustnie 75 gramów. Norma na czczo wynosi poniżej 105 mg%, a godzinę po podaniu - poniżej 140 mg%.
Nie należy lekceważyć objawów, mogących świadczyć o hiperglikemii. Są to m.in. nadmierne pragnienie, znużenie i senność, częste oddawanie moczu. Ciężarna z takimi objawami powinna natychmiast zgłosić się do lekarza prowadzącego.
Warto zaopatrzyć się w glukometr i samodzielnie wykonywać w domu pomiary glukozy, na czczo i dwie godziny po posiłku. Kobiety zdrowe - raz w tygodniu, zagrożone - 2-3 razy w tygodniu. Przy stwierdzonym nadmiernym poziomie glukozy we krwi - kilka razy dziennie. Wyniki każdorazowo należy zapisywać w specjalnym zeszycie. |
Po porodzie codzienna kontrola glikemii konieczna jest przez około 2 tygodni, na czczo i dwie godziny po głównym posiłku. Jeżeli w ciąży stwierdzono cukrzycę, po zakończeniu połogu (6 tygodni od porodu) należy wykonać wspomnianą już krzywą cukrową. Umożliwi to ocenę powrotu do normy poziomu glukozy we krwi po ciąży.
Cukrzyca a jakość współżycia
Kontrola glikemii jest bardzo istotna także w aspekcie pożycia intymnego. Przy braku kontroli może dojść do angiopatii (dysfunkcji naczyń krwionośnych), co z kolei może skutkować suchością pochwy i dyskomfortem, a nawet bólem podczas stosunku. Ponadto brak odpowiedniego nawilżenia sprzyja częstym, nawracającym zakażeniom bakteryjnym pochwy, cewki moczowej i pęcherza moczowego a także grzybicy. Dolegliwości te objawiają się świądem, pieczeniem okolic intymnych lub upławami. W tej sytuacji nie ma mowy o udanym współżyciu; co więcej, jest ono niewskazane z uwagi na możliwość zakażenia partnera. Wszelkie stany zapalne należy niezwłocznie leczyć.
Odpowiednia higiena osobista oraz stosowanie środków nawilżających błonę śluzową pochwy są uzupełnieniem kontroli glikemii w trosce o okolice intymne przy cukrzycy ciążowej. Mogą to być żele lub kremy, do nabycia w aptekach na ogół bez recepty; warto jednak przed ich zastosowaniem zasięgnąć porady ginekologa. Naczelną zasadą w cukrzycy ciążowej, tak przed urodzeniem dziecka, jak i po porodzie, powinno być niestosowanie jakichkolwiek preparatów farmakologicznych, a nawet niektórych kosmetycznych, bez konsultacji z lekarzem.
Naturalnie najważniejszy, zarówno dla kobiety, jak i dziecka, jest zdrowy tryb życia i odpowiednia dieta. Powinna ona być zbilansowana, ale musi uwzględniać zwiększone zapotrzebowanie kobiety ciężarnej, a następnie karmiącej, na wartościowe składniki odżywcze. Wskazany jest umiarkowany, ale regularny wysiłek fizyczny, który zapobiega nadmiernemu przyrostowi ciężaru ciała.
Profilaktyka raka piersi, Mammografia - co ile się badać?
Autor: Katarzyna Zgorzelska, artykuł powstał we współpracy z ekspertem - Sklep Intymny